Leczenie nerkozastępcze
Metody leczenia nerkozastępczego
Hemodializa inaczej dializa pozaustrojowa - zabieg stosowany w leczeniu zaawansowanej przewlekłej i ostrej niewydolności nerek, a także niektórych zatruć. Jego celem jest usunięcie toksycznych substancji znajdujących się we krwi. Hemodializa polega na usuwaniu produktów przemiany materii i wody, leków oraz toksyn z krwi pacjenta poprzez sztuczną błonę półprzepuszczalną. W czasie zabiegu krew krąży pomiędzy aparatem („sztuczną nerką”) a pacjentem. Krew jest oczyszczana przepływając przez dializator.
Dializa otrzewnowa Dializa otrzewnowa – zabieg, który stosuje się dla oczyszczenia krwi ze szkodliwych produktów metabolizmu, jest on stosowany w zaawansowanej przewlekłej niewydolności nerek. Zabieg jest podobny do zabiegu hemodializy, ma doprowadzić do usunięcia z organizmu substancji toksycznych i w miarę możliwości pomóc w utrzymaniu adekwatnego bilansu płynowego. Jednak w tym przypadku półprzepuszczalną błoną dializacyjną jest otrzewna, która wyściela jamę brzuszną i pokrywa znajdujące się w niej narządy.Do jamy brzusznej wprowadza się specjalnie przygotowany płyn dializacyjny. Wymagane jest założenie stałego dostępu poprzez stosowany najczęściej cewnik Tenckhoffa, który umieszcza się na stałe w jamie brzusznej pacjenta w miarę możliwości na dnie jamy otrzewnej,
Przeszczep nerki (transplantacja) – zabieg medyczny polegający na operacyjnym wprowadzeniu do ciała biorcy zdrowej nerki (pochodzącej od żywego lub zmarłego dawcy), która przejmuje funkcję filtracyjną. Przeszczepienie jest metodą z wyboru leczenia przewlekłej niewydolności nerek w stadium zaawansowanym
Kiedy rozpocząć leczenie nerkozastępcze?
W miarę postępu przewlekłej choroby nerek dochodzi do istotnego zmniejszania przesączania kłębuszkowego, czyli GFR, oraz rozwijają się powikłania przewlekłej niewydolności nerek. U części chorych istnieje konieczność rozpoczęcia leczenia, którego celem jest jak najpełniejsze zastąpienie pracy nerek (tzw. leczenie nerkozastępcze). Zwykle jest ono niezbędne, gdy utracie uległo ≥90% czynności nerek.
Leczenie nerkozastępcze powinno być rozpoczęte w krótkim czasie, gdy GFR zmniejszy się poniżej 15 ml/min. Wskazaniem są też objawy kliniczne mocznicy:
- niedożywienie
- uporczywy świąd skóry
- czkawka
- ciężkie nadciśnienie
- duszność
- skaza krwotoczna
- uporczywe kurcze mięśni
- zapalenie osierdzia
Nie wolno zwlekać z leczeniem dializami do czasu, kiedy pojawią się objawy mocznicy, ponieważ wyniki leczenia są wtedy znacznie gorsze. Leczenie dializami należy rozpocząć już wtedy, gdy stan chorego jest względnie dobry - dlatego tak ważny jest stały nadzór poradni nefrologicznej oraz regularne wykonywanie badań kontrolnych. U osób chorujących na cukrzycę leczenie dializami zwykle rozpoczyna się wcześniej.